Świadczenie 500 plus a alimenty na dziecko. Orzecznictwo.

Świadczenie 500 plus a alimenty

Świadczenie 500 plus a alimenty to argument który może pojawić się w sprawie o alimenty. Warto więc zastanowić się, czy rzeczywiście zasiłek wychowawczy nie wpływa na świadczenie alimentacyjne.

Świadczenie 500 plus przysługuje na dziecko od urodzenia do ukończenia 18. roku życia. Celem takiego świadczenia jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.

Świadczenie 500 plus a alimenty - cel 500 plus

Co więc wpływa na usprawiedliwione potrzeby dziecka?

Termin „usprawiedliwione potrzeby” nie jest terminem zdefiniowanym, ale w tej kategorii zaspokojeniu podlegają potrzeby bytowe, psychiczne i fizyczne dziecka.

Nie chodzi tu tylko o zaspokojenie minimum egzystencji dziecka, ale zaspokajanie takich potrzeb które pozwolą na zaspokajania własnych zainteresowań i uzdolnień człowieka adekwatnie do jego możliwości psychofizycznych i intelektualnych.

Świadczenia 500 plus a alimenty - jakie świadczenia nie wpływają na alimenty

Art. 135 § 3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wprost wskazuje co nie wpływa na zakres świadczeń alimentacyjnych, a są to:

1. świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2020 r. poz. 808 i 875), podlegające zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji;
2.  świadczenia, wydatki i inne środki finansowe związane z umieszczeniem dziecka w pieczy zastępczej, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
3. świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2019 r. poz. 2407);
4. świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 111);
5. rodzicielskie świadczenie uzupełniające, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dz.U.poz. 303).

Świadczenie „500 plus” jest świadczeniem wychowawczym, a wiec na podstawie art. 135 § 3 pkt 3 ) kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie ma wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych.

Odpowiadając więc na pytanie o relacje: świadczenie 500 plus a alimenty, należy zdecydowanie odpowiedzieć, że świadczenie nie ma wpływu. Wynika, to wprost z koreksu rodzinnego i opiekuńczego.

Świadczenia 500 plus a alimenty - orzeczniczenie III RC 31/16

Sąd Rejonowy w Radomsku  w wyroku z dnia 11 lipca 2016 r., sygn. III RC 31/16 wskazał, iż:

• świadczenie 500 plus jest wsparciem dla rodziców w wychowywaniu dzieci, jego celem jest inwestycja w rodzinę i zwiększenie w ten sposób dzietności.
• świadczenie nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego i nie powinno być, podstawą do obniżenia alimentów na dziecko.

Według Sądu branie pod uwagę świadczenia 500 plus przy rozstrzyganiu spraw alimentacyjnych, wpłynęłoby niekorzystnie na rozpatrywane sprawy, gdyż:

• każdy z rodziców na którym spoczywa obowiązek alimentacyjny chciałby ich obniżenia,

a co za tym idzie

• zmniejszyłby się jego wkład w wychowanie dziecka i przerzucenie obowiązku utrzymania dziecka na państwo.

Ustawa powyższa nie może być więc wykorzystywana do zmniejszenia obciążeń alimentacyjnych osób zobowiązanych z tego tytułu, a wskazanych wyraźnie w przepisach kodeksu rodzinnego i opiekuńczego."

Świadczenia 500 plus a alimenty - orzeczniczenie III RC 275/17

Niemniej już rok później zapadło orzeczenie Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie o sygn. akt: III RC 275/17 z dnia 29.06.2017 r., które nie zmienia charakteru relacji "świadczenia 500 plus a alimenty", ale wskazuje bardzo interesujące podejście:

„ (…) w ocenie Sądu przepis ten należy interpretować w ten sposób, że:

• świadczenie wychowawcze 500+ dla dziecka, na jego wychowanie i zaspokojenie jego potrzeb nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego żadnego z rodziców, ani ich możliwości zarobkowe i majątkowe, co oznacza, że fakt otrzymywania na dziecko 500 zł z pomocy społecznej nie zwalnia żadnego z rodziców od swojej części uczestniczenia w kosztach utrzymania dziecka.

Ponadto, w ocenie Sądu fakt, że świadczenie wychowawcze z programu 500+ nie ma wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych oznacza także, że:

• nie wlicza się tej kwoty do dochodów rodziny (bowiem ma ono tylko jeden cel, to jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych, tego konkretnego dziecka na które jest przyznane).

A zatem wypłacanego świadczenia wychowawczego rodzicowi, pod którego opieką pozostaje dziecko nie zalicza się jako dochodu tego rodzica, mającego wpływ na jego (tego rodzica) zakres świadczenia alimentacyjnego wobec dziecka.

Wskazać przy tym trzeba, że zarówno w ustawie jak i w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym użyto tego samego pojęcia „zaspokojenie potrzeb dziecka”, a zatem zdaniem Sądu oznacza to, że:

• nie można przyjąć, że Sąd ustalając obowiązek alimentacyjny pomija fakt otrzymywania przez dziecko 500 zł na jego potrzeby, bowiem potrzeby dziecka są ograniczone, a zatem
• gdyby finansować wszystkie potrzeby dziecka tylko obowiązkiem alimentacyjnym każdego z rodziców to świadczenie 500+, nie miałoby być na co przeznaczone tzn. w zakresie potrzeb dziecka, bo potrzeby dziecka byłyby w całości zaspokojone przez obowiązek alimentacyjny rodziców (i wówczas 500+ byłoby „czystym zyskiem” rodzica je otrzymującego).”

Świadczenia 500 plus a alimenty - możliwa argumentacja w Sądzie

Świadczenie 500 plus a alimenty nie było przedmiotem orzekania Sądu Najwyższego (niedopuszczalność skargi kasacyjnej). Orzecznictwo co do zasady odnosi się do literalnego brzmienia przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ale na jego tle rysują się rozbieżności.

Zacytowany powyżej wyrok pokazuje jednak, że sprawa nie powinna być tak literalnie analizowana i pozwala na zadanie pytania czym jest świadczenie 500 plus. Bo jeśli:

• nie wpływa na ustalenie usprawiedliwionych potrzeb dziecka;
• nie wpływa na zakres obowiązku świadczeń finansowych rodzica na dziecko

to czym jest?

Świadczenie 500 plus ma służyć, zgodnie z art 4 ust 1 Ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci: częściowemu pokryciu wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych, to nie można o treści tej normy zapomnieć przy wykładni art. 135 § 3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Świadczenie 500 plus a alimenty to jednak pojęcia powiązane, dlatego należałoby przyjmować, że świadczenie 500 plus zaspokaja zakres potrzeb dziecka. Takie rozumowanie byłoby zasadne, szczególnie gdy rodzic zobowiązany nie ma rzeczywiście środków na zaspokojenie potrzeb dziecka.

Świadczenie 500 plus a aliemnty, są ze sobą powiązane, bo 500 plus nie ma na celu:

• gromadzenie dla dziecka środków na przyszłość;
• zarabianiu przez drugiego rodzica sprawującego pieczę.

Warto te kwestie podnosić, gdy:

• zobowiązany ma niskie możliwości zarobkowe z powodu braku wykształcenia, stanu zdrowia, wieku;
• płaci aliemnty na inne dzieci z różnych związków;
• ma szerokie kontakty z dziećmi, które zbliżone są do pieczy naprzemiennej (ma dla dzieci pokój, ubrania, ksiażki, zabawki).

• jego wysokość nie może być odliczona ani w całości, ani w części przez rodzica zobowiązanego do alimentacji,

natomiast możliwy jest do przyjęcia pogląd, że:

• nie oznacza to bezwzględnego zakazu uwzględniania świadczenia 500+ w ocenie zakresu „usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego”.

Założeniem Ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci była poprawa sytuacji rodzin wychowujących dzieci.

Dlatego świadczenie ma na celu podniesienie poziomu stopy życiowej rodziny, czy samego dziecka, który to poziom, gdyby nie to świadczenie – byłby niższy.

Powyzsze argumenty nie gwarantują, ale daja podstawy do próby wskazania argumentów, z których wynikałoby, że  świadczenie 500 plus a aliemnty są ze sobą powiązane.

Świadczenie 500 plus a alimenty - podsumowanie

Fakt otrzymywania świadczenia 500 plus nie może zostać, przy orzekaniu alimentów, całkowicie pominięty.

Świadczenia 500 plus ma na celu częściowe zaspokajanie potrzeb dziecka. Gdyby potrzeby dziecka były zaspokajane w całości alimentami, to świadczenie 500 plus nie spełniałoby swojej roli i byłoby czystym zyskiem rodzica otrzymującego to świadczenie.

Przy takim uzasadnieniu, można podejmować próby argumentacji, że świadczenie 500 plus ma wpływ na alimenty, ale Sąd będzie rozpoznawał to indywidualnie.

Świadczenie 500 plus a alimenty - infografika

O alimentach czytaj więcej: https://i-rozwod.pl/wysokosc-alimentow-na-dziecko-2-zaleznosci